sunjaata keyita ni ko

Sunjaata keyite ni  ko  xaayi  , on  faami  fonne

Sunjaata keyita ni  ko xa yi ,  a  toxon  yinme ni  sogolon jaata keyita, a tuwi toxo ,a bange  duna uttu 20 siine 1190 debe be  toxon  ga ni( Niani ) i debi xooren  ni ,(Siguiri )  a faati  1255 , a faaba ni ( Naré maghan konaté ) a ma  toxon  ni ( Sogolon kondé ) ( Soundiata keita  ) 1235  katta 1255 a( Niani )

Sunjaata  faaba , tuwaano  nñ’i ga da koni  a da , nan  ti a wa riini  yaxare  wuttu , yaxarin warañanŋe , ken wa riini  renme  saara  a da ken  ya  liini  taaxu  a batte , xa sunjaata  faaba , naare  maxa nkonaate , a ma sexeye , ken  da  ñi ( sasuma  berete)  yi a maxa, ke da renme saara , a  toxoni (dangaran tumaani ) naaren  maxa n konaate,  a  ken  da sinma   dagaran  tumaani  ya  liini  taaxu  i  batte , na tuguti  a ma  sunjaata ma  wuttu   fina  sakkati  a na  renme  saara ,

Siine yogo  xañaano  filli  ,giden  do  xoxone  tarawore ni n  yaani , i  ga  bakka(  Do )kun  ña  li( sogolon konde)  kini  naare maxan  konaate  , sogolon  li na sunjaata  saara, sunjaata da siino  ñeri  ya  ñ’a  ma  tere, Sunjaata  faaba  naare maxa nkonate  faati  (1218 ) dangaran tumaani , da faabe ntunkan yugaaxun  ŋuttu , xo yi faabe  ngada  ko  moxo be, ken bire sunjaata nan  loxonta, sunjaata  da wori  i  ga  saaxe  ñaana  moxo  be, ke  nma  liŋi  a da , a  ti  saaxen  da , a  na  daga   jonba ndokko muuru  a  da li  , lenki  i wa  tereene , sunjaata  tere xa  diminnan  ya da sigi  a ga tere , ken  falle, a  gide  dangara tumaani,  da  sunjaata  do i  ma  xatta , i  daga  xaliife  ,neema  tunkan yugo ,

Ken  falle  (Sumaworo  kante ) sooso  tunkan yugo , a daga  xenu  ,Dangaran tumaanin  ,dangaran tumaani   wuru  na ndaga ( kisidugu ) a ken daga   ,  sumaaworo kante d’a  xoxono  yugun su  kari, ma sunjaata,a ke n  yi xaliifene  neema  ya , ken  ya  nd’a ken  kisi, siino  10 a  ga  non wa

Mande  soron  giri  nan  daga  do  sunjaata  batte, ti  a li  faabe  , xeyen  wuttu  , ken  gani  tunkan yugaaxun ŋa , a da ( keita ) njanmu ke  kitta  non  ya,  banbarani  na  ti  (  kiñi )  do (  ta )  ken  ña  li  ti  keyitan janmu  , janmu  ke  saare  yere  ya,  a taaxun  tunkan  yugaaxun  ŋa, sumaworo  kante  ri n’a xatta bakka  tooren  ŋa, sunjaata   wuru  a  daga  xaliife  tunkanyugu  tana  banwe , Sumaworo fetti sere  duuro    hijaabu  ngeben  yaani  a  maxa ,walla  suxuña  killen  gebe  nwa  maxa

Ken  falle  sunjaata  xa  daga  du  gemundi  fullun  noqu, xirisun  ti , a ga  mulla  na  sumaworo  kari , a   na  selliŋe ngange  muuru  ken  baane yan  katta  sumaworo  karini  ma n’a  xatta, sunjaata  da  gajaawaana  ngabe  kitta  ku beeni  g’a deemana, a ri na  sumaworo  xata  ,  sere  ma sumawora raga  de  , sumaworo  sanku   kulikoro  gidin  kunme  ña  noxo , ken  ya  siine (1235 ) i ga da gajanŋe  deberi debe  be  a  toxon  ni  ( Kirina ) kankaba banŋe ,

Sunjaata   ga  taaxu  mande  yinme  nŋa , a da sariyani  ntaaxundi  , na laadani  ntaaxundi , na  jaaru ntaaxunti  ,na geserun  taxundi , a da  moodinin  taaxundi , digaame  ndefondaade  , a  da sere su  gollen  koyeyi  , na  ke debe  ña  , i  debi  xooren  ŋa (niyani)Niani) siine  1240  a da sooninkon  debe  xoore  nwuttu  ,( kunbi bsaleh ) sunjaata  yinme  kara  siine  1255  yogooni  na  ti, a  yoole  sankarani  jin  ña  noxo , yogooni  na ti  ,i ñi  nyaxa  nya  , yogo  bundanŋe  nxosi  a  joogi

Xa maarenme do  xa menjanŋe  denba   jomon  sumaare  laani  moodi  maali  xaayi

Tuwaaxun  n’alla  ya  xalle  ,sere be an ga fo tana  tu a  n’a  safa  kuudo  a  su  na footu  doome , sooninkaaxun  na  yuruwe  , o  na  bogu  bitte  ,tuwanbalaaxu  bite , o  wa  xa  kuuñini  xa  nawaari